×


GİRİŞ YAP





GİRİŞ YAP
Üyeliğin yok mu? ÜYE OL.

5660 kez okundu

Yunanistan ve komşusu Makedonya, varlıklarının ve kimliğinin merkezindeki bir meseleyle çeyrek yüzyılı aşkın süredir ugrasiyorlar: Bir ulusun adi.

"Makedonya" terimi, her iki tarafta da anlaşmazlığın temeli olarak durmaktadir. Bu nedenle Makedonya evrensel olarak kabul görmeyen bir isime sahipken NATO gibi uluslararası kuruluşlara katılamama ile karsi karsiyadir.
 
Fakat yakın zamanda bazı önemli değişiklikler olmaktadir. En son olarak Yunanistan Başbakanı Alexis Tsipras, Makedon meslektaşı Zoran Zaev ile Davos Dünya Ekonomik Forumu'nda bir araya gelerek iyi niyetli jest alışverişinde bulundular ve farklılıklarını çözmek için müzakereleri sürdürme sözü verdiler. Ardından 30-31 Ocak tarihlerinde BM arabulucusu hükümetler arasında guven kurmak  için Atina ve Üsküp'ü ziyaret etti. Bu, iki ülkenin birbirlerini kimilerinin ve topraklarıni çalışmakla suçlayan on yıllarca sonra küçük gelişmeler değil.

Bu antlasmazlik gitmek istediğiniz yere akdar yillar uzerinde sizi geri götürülebilir. Yunanistan, Sırbistan ve Bulgaristan'ın Makedonya'yı parçaladığı 1913'te ikinci Balkan Savaşı'nda başladığını da söyleyebilirsiniz; ya da 1870'lerde Osmanlı yönetimine karşı Makedon milliyetçiliğinin ortaya çıkışı ile başladığını söyleyebilirsiniz; ya da Büyük İskender ve babası Philip II'nin büyük fetihlerini gerçekleştirdikleri 4. Yüzyılda B.C'de başladığını söyleyebilirsiniz. Fakat modern çatışma, Makedonya'nın bir parçası olduğu Yugoslavya'nın çökmesinden sonra bağımsız bir cumhuriyet haline geldiği 1991'de patlak verdi. Genç Makedonya Cumhuriyeti; Vergina Gunesi içeren bayrağı ve komşu ülkelere toprak iddiaları dahil ettiği iddia edilen anayasası Yunan hükümeti tarafından uluslararası alanda tanınmasına karşı çıktı.

Yunanistan ve Makedonya Cumhuriyeti, geçen yıl 25 yıllık isim anlaşmazlığını çözmeye çalışmak için Birleşmiş Milletler aracılığında görüşmelere başladı. Birçok Yunanlı, komşusunun "Makedonya" kullanmasının, başkenti Selanik olan bu adın Yunan bölgesi üzerinde bir toprak tehdidi oldugunu savunuyor. gecen hafta Selanik'te protesto gösterileri düzenledi.

Bu argümanı kullanarak Yunanistan, Makedonya'nın NATO'ya ve Avrupa Birliği'ne girme girişimlerini engelledi. NATO Genel Sekreteri Jens Stoltenberg Makedonya'nın başkenti Üsküp'teki yetkililere geçen ay Balkan ülkesinin ittifak üyeliği için düşünülmeden önce Yunanistan ile arasındaki isim anlaşmazlığının çözülmesi gerektigini söyledi.

Müzakerelerin, sorunun her iki tarafında da vatanseverlik kararlılığının yanı sıra gerginliklere neden olduğu görülüyor. Müzakerelerde Atina'yı temsil eden Yunanistan'ın Dışişleri Bakanı Nikos Kotzias geçtiğimiz hafta, görüşmelerden bahseden e-mail'de ölüm tehditleri aldı.

Atina ile Üsküp arasındaki müzakereler bundan dolayi gerginleşti. Birleşmiş Milletlerin anlaşmazlık özel elçisi Matthew Nimetz geçtiğimiz hafta, Atina'nın "Makedon halkının kimliğini inkar etmek" gibi görünmediğini belirtti ancak Yunan dışişleri bakanı Sn Kotzias'tan kızdı.

Görüşmeler, aynı zamanda, Makedonya'nın ülke için birleşik bir adla kullanılmasının "mantıksız" olmadığını söyleyerek, sol goruslu Yunan Başbakan Alexis Tsipras ile birlikte Yunanistan'ın yönetim koalisyonunda bir çatlağa neden oldu. Sağcı Bagimsiz Yunanistan partisini yöneten ve Savunma Bakanı Panos Kammenos, Makedonya sözcüğünün komşunun adının bir parçası olmaması gerektiği konusunda ısrar etti. Güçlü Rum Ortodoks Kilisesi de komşunun sözü hakkı için izin vermesine karşı. 

İki ülke bir uzlaşmaya varabilse dahi Makedon yetkilileri anlaşmayı referandum yoluyla referanduma sunmak istediklerini belirttiler. Durum böyle olursa, Yunanistan'da bunu yapmak baskı altında olacaktır.

2004'te Kıbrıs Rum ve Kıbrıs Türk makamları, her iki tarafinda yeniden birleşmesi konusunda anlaşmaya vardılar. Kuzey Kıbrıslılar birleşme lehine oy kullanırken, güneydeki insanlar buna karşı oy kullandı ve anlaşmayı feshetti ve on yıl boyunca dondurucu müzakereleri başlattı. Ayni durumun burada da yasanmasi iki ulke liderleri boyle bir antlasmaya onay verseler dahi her zaman olacaktir.

Bu makedonya adı Makedonya ve Yunanistan'ın kendi kimliğiyle bağlantılı olduğu ve ortak bir tarih ve kültür duygusu yansittigi için küçük bir sorun değildir. Bu, Atina'nın neden Üsküp'ün bir çok Yunanlı'nın kuzey komşularına ait olmadığını düşündüğü bir ismi kullanmasını istemediğini ve birçok Makedonun kendi kültürünü tanımladığına inandıkları bir ismi bırakmak istemediğini açıklıyor. Bu nedenle Atina ve Üsküp'ün son zamanlardaki diplomatik çabaları iki ülkenin temel inançlarına ve kimliklerine derinden bağlı olan bir anlaşmazlığı çözmek için yeterli olmayabilir.